- Σταυρωμένος, ο (στο Σταυρωμένο) [εκκλησία- αραιοκατοικημένη περιοχή]
Ο Τρωίλος αναφέρεται σε άγνωστη συνοικία «Σταυρωμένος» της πόλης (sic), ενώ ο Καλλέργης για εκκλησία (sic) Σταυρωμένου (προφανώς Τιμίου Σταυρού), όπου λειτουργούσε ο παπα- Γιαλινάς. Όμως, ναός «Σταυρωμένου», σημειώνει η Μ. Αρακαδάκη, δεν μαρτυρείται, κατά την Ενετοκρατία, στην εν λόγω περιοχή, που αποτελούσε τη σκοπιά Stavromeno, contigua ai borghi και πρέπει, μάλλον, να συσχετισθεί με τον μυστηριώδη Σταυρό που σημειώνεται σε ορισμένους χάρτες στην παραλία με την ένδειξη La Croce (πβ. και Γ. Π. Εκκεκάκη«Τα Περιβόλια των Περιβολίων, ο Πλατανιάς των Γουρουνιών και ο σταυρός στου Σταυρωμένου», Κρητική Επιθεώρηση 22-3-2012). Αντίθετα, στον Καλλέργη έχουμε σαφή αναφορά στην περιοχή του σημερινού Σταυρωμένου, αφού από τον νοτάριο η θέση προσδιορίζεται με το γνωστό τοπωνύμιο της περιοχής «Αρίου».
Ο Σταυρωμένος, επί Ενετοκρατίας, θα ήταν αραιοκατοικημένη περιοχή στη θέση όπου βρίσκεται και σήμερα, που θα συμμετείχε ενεργά στην οικονομική δραστηριότητα της πόλης, όπως βλέπουμε να συμβαίνει στην περίπτωση του Κερκυραίου Λουκά Quartano, που εγκατέλειψε την Κέρκυρα περί το 1570 και ήλθε στο Ρέθυμνο των 5500 χιλιάδων, την εποχή εκείνη, κατοίκων, όπου και ανέπτυξε ποικίλες δραστηριότητες. Μη περιοριζόμενος, λοιπόν, στην υπαλληλική του ιδιότητα, με δυναμική πρωτοβουλία, το έτος 1577, ο Quartano ζήτησε από τη βενετική εξουσία να του παραχωρηθεί το δικαίωμα συμμετοχής στην εκμετάλλευση μιας τεράστιας παραλιακής έκτασης στον οικισμό Σταυρωμένος, από την chiesa de Stavromeno detto Crocifisso έως το φρούριο του Μυλοποτάμου (σημερινό Πάνορμο), στην οποία υπήρχαν ιδιωτικοί βοσκότοποι με αγριελιές.
Και ναι μεν, λοιπόν, ο Basilicata στο σχέδιό του (1618) παραθέτει, πράγματι, το σύμβολο του σταυρού, όμως αυτό δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι πρόκειται, πράγματι, μόνο για τον «μυστηριώδη Σταυρό»- όπως τον αποκάλεσε παραπάνω η κ. Αρακαδάκη- και όχι και για εκκλησία του Εσταυρωμένου, αφού από την παραπάνω μελέτη του βενετολόγου Κώστα Λαμπρινού, αποδεικνύεται ξεκάθαρα ότι επί Ενετοκρατίας υπήρχε chiesa de Stavromeno (=εκκλησία Σταυρωμένου), που έδωσε το όνομά της και στην περιοχή. Πρόκειται, εξάλλου, για σύνηθες τοπωνύμιο από ομώνυμους ναούς.