Σάντα Μαρία (Santa Maria) (συνοικία)
Η Santa Maria αφορά σε ναό που, αρχικά, στα χρόνια της Βενετοκρατίας, είχε κατασκευαστεί ως καθολικό της Μονής των Αυγουστινιανών μοναχών και είχε αφιερωθεί στην Παναγία. Ήταν μια μονόκλιτη βασιλική με μεγάλα παράθυρα και δίριχτη στέγη. Σώζονται τα δύο μεγάλα παράθυρά της (όμοια με αυτά του αγίου Φραγκίσκου) και η κυρία είσοδός της, στη βόρεια πλευρά, κοσμείται με κορινθιακού ρυθμού κιονόκρανα, που πάνω τους έχουν τον θριγκό (με επιστύλιο, διάζωμα και οριζόντιο γείσο). Πρόκειται για ένα από τα αξιολογότερα αναγεννησιακά θυρώματα του Ρεθύμνου.
Ο αρχικός ναός, που είχε σχήμα ορθογώνιο με τα κελιά να διατάσσονται γύρω από το καθολικό, γνώρισε πολλές μετασκευές. Κυριότερη είναι αυτή της οθωμανικής περιόδου, κατά την οποία ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί από τον Γαζί (= νικητή) Ντελί Χουσεϊν Πασά, τον κατακτητή του Ρεθύμνου στα 1646 και προστέθηκε, περί πλέον, μιναρές, που γκρεμίστηκε από σεισμό ή από άνεμο κατά τον Πρεβελάκη στα 1886 ή στα 1887 . Στα δυτικά του ναού σώζεται ένα μικρό παρεκκλήσι, που κτίστηκε το 1617 και αφιερώθηκε στο Corpus Cristi («Σώμα του Χριστού»).
Και ενώ τα ονόματα των ρ/καθολικών τούτων ναών (Santa Maria και Corpus Cristi) δεν τα εντοπίσαμε, υπό οποιανδήποτε μορφή, ως τοπωνύμια στις πράξεις των νοταρίων της Ενετοκρατίας (που, όμως, θα χρησιμοποιούνταν, εννοείται, ως τοπωνυμικοί προσδιορισμοί των γύρω τους περιοχών), όμως τούτων ο πρώτος (Santa Μαria), μετασκευασμένος σε τζαμί, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, απαντά με πολλά ονόματα ως συνοικία στα τουρκικά οθωμανικά ιεροδικαστικά κατάστιχα [Χουσεΐν Πασά (Hüseyin Paşa mahallesi, Πασά Τζαμί (Paşa Çamii mahallesi) κ.λπ)] .
Στο σημείο αυτό παραθέτουμε μια μαρτυρία για τον συγκεκριμένο βενετσιάνικο ναό της Santa Maria του έτους 1592, σύμφωνα με την οποία o επιφανής, καθολικός κρητικός ευγενής του Ρεθύμνου Φραγκίσκος Lombardo (πλούσιος και με έντονη ανάμειξη στη δημόσια ζωή της πόλης) είχε στενούς δεσμούς με την καθολική μονή της Παναγίας των Αυγουστινιανών μοναχών. Υπήρξε ευεργέτης του μοναστηριού, ενώ σε αυτό είχε δωρίσει μία palla, στην οποία απεικονιζόταν ο ίδιος με τα εμβλήματα του condottiero (διοικητής ίλης του τοπικού φεουδαρχικού ιππικού). Ο πατέρας του, όπως και άλλοι καθολικοί ευγενείς, επισκέπτονταν συχνά τη μονή