Πόλη

Πόλη, η (στη bόλη) [cità]
Στο τέρμα του κεντρικού δρόμου της πόλης, που ξεκινούσε από τη Μεγάλη Πόρτα (Μεγάλη Ρούγα της Τουρκοκρατίας και σημερινή οδός Εθνικής Αντιστάσεως), βρισκόταν, επί Ενετοκρατίας, η Δημόσια (publica) Πλατεία, η piazza του Ρεθύμνου [την οποία, κατά κάποιο τρόπο, αντικατέστησε η συνεχόμενη σε αυτήν σημερινή πλατεία τού Πλατάνου (πλατεία Τίτου Πετυχάκη)]. Απ’ εδώ, κατά τον Γρυντάκη, άρχιζε η Πόλη, που εκτεινόταν γύρω από το σημερινό λιμάνι και τη Φορτέτσα (βλ. και λήμμα: Μεγάλη Ρούγα).
Ως «Πόλη» θα ορίζαμε τον αρχικό «βούργο», δηλαδή το προάστιο που άρχισε να δημιουργείται από τον 13ο κιόλας, αιώνα και έφθασε, σταδιακά, τον 15ο αιώνα (την εποχή τής μεγάλης ανάπτυξης των αστικών κέντρων της Κρήτης), να γίνει μια ολόκληρη πόλη (η cità του χάρτη του Magagnato), η πόλη, δηλαδή, του Ρεθύμνου, καταλαμβάνοντας το σύνολο της γλωσσίδας (ακρωτηρίου) του Ρεθύμνου, χωρίς καμιά αρχικά οχύρωση, μέχρι το έτος 1540, οπότε άρχισε, με την καθιερωμένη θρησκευτική τελετή, η θεμελίωση του ανατολικότερου προμαχώνα του τείχους, αυτού της Αγίας Βαρβάρας (ή της Sabbionara= της Άμμου).
Άρα, Πόλη (cità) ονομαζόταν ολόκληρο το οικιστικό σύνολο που αναπτύχθηκε σταδιακά- από το αρχικό Βούργο (= προάστιο)- επί του ακρωτηρίου του Ρεθύμνου. Ουσιαστικά, λοιπόν, δεν πρόκειται για συνοικία.