Τοπωνυμικό
Μενού πλοήγησης
Τσικούρ- Μποστάν\{ width=

Τσικούρ- Μποστάν

Τσικούρ- Μποστάν ή Τσουκούρ Μποστάν (συνοικία)
Τσικούρ (τουρκ. çukur = λάκκος, χαμηλό μέρος) και Μποστάν (τουρκ. bostan λαχανόκηπος, μποστάνι) και «Τσικούρ Μποστάμι», κατά Σταυράκη, άρα λαχανόκηπος σε λάκκο, χαμηλό μέρος. Κάπου, πάντως, είδα το τουρκ. «τσικούρ μποστάν» να ερμηνεύεται και ως «πεπονότοπος».
Βρισκόταν βόρεια της πόλης, κάτω από τη Φορτέτσα, όπου υπήρχαν καλλιεργήσιμες εκτάσεις, οπότε θεωρώ πιθανές και τις δύο αυτές εκδοχές του τοπωνυμίου (πβ., εξάλλου, στην ίδια περιοχή και τοπωνύμιο «Περβόλα»).
Στα «Οθωμανικά δημόσια έγγραφα του Ρεθύμνου (1659- 1898) » η συνοικία Τσικούρ Μποστάν ταυτίζεται με τα σημερινά Περιβόλια [από επηρεασμό, προφανώς, της Επιμελήτριας από το β΄ συνθετ. της λέξης Μποστάν (= λαχανόκηπος)], ενώ ο Δ. Αετουδάκης την τοποθετεί πάνω στη Φορτέτσα, όπου, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, κατοικούσε η φτωχολογιά της τουρκικής παροικίας.
Όμως- ως προς την πρώτη ταύτιση, δηλαδή αυτήν των «Οθωμανικών δημοσίων εγγράφων»- τα Περιβόλια, επί Τουρκοκρατίας, ονομάζονταν Παγτσελίκ ή Μπαγτσελίκ [=στους Κήπους (μπαχτσές= κήπος, περιβόλι), βλ. σχετ. λήμμα] και δεν αφορούσαν καν σε «συνοικία» της πόλεως, ενώ μέχρι και τις αρχές του 20ου αι. εξακολουθούσαν να αποκαλούνται ως «χωρίον Περιβόλια» ή και ως «προάστιον» (από τον Νικ. Σταυράκη). Ως προς τη δεύτερη ταύτιση- αυτήν του Δ. Αετουδάκη- η ίδια η ετυμολογία της τουρκικής ονομασίας της συνοικίας, όπως την δώσαμε στην αρχή του παρόντος λήμματος, απαγορεύει την τοποθέτησή της επάνω στον βράχο, ενώ, περαιτέρω, το θέμα διευκρινίζεται απόλυτα από πολλές δικαιοπραξίες τού τέλους της Τουρκοκρατίας [π.χ. «εις συνοικίαν Τσικούρ Μποστάν, παρά την οδόν Νικολάου» , όπου η οδός (του Ρώσου πρίγκιπα) Νικολάου, της συνοικίας Τσικούρ Μποστάν, δεν είναι άλλη από τη σημερινή οδό Στ. Κλειδή ή «εις την συνοικία Τσικούρ Μποστάν, οδός Κάλνιν» , όπου, και πάλι, η οδός Κάλνιν είναι η σημερινή οδός Μελισσηνού]. Τέλος, τη θέση της συνοικίας στις βόρειες παρυφές της πόλης του Ρεθύμνου, κάτω από τη Φορτέτσα, ορίζουν και ο Γ. Σπανδάγος και ο Εμμ. Λαμπρινάκης, γράφοντας, ο τελευταίος, στη Γεωγραφία του: «εις το βόρειον της πόλεως και υπεράνω της συνοικίας “Τσικούρ- μποστάν” κείται η ακρόπολις (Φορτέτσα) εφ’ υψηλού λόφου, εξέχοντος εις την θάλασσαν, κατοικουμένη υπό Τούρκων».