Θαλάσσιο ζωάκι με κεφαλή αλόγου, σώμα κάμπιας και ουρά ψαριού. Πάνω του ίππευαν, κατά την ελληνική μυθολογία, θαλάσσιες θεότητες. Σήμερα οι ψαράδες το λένε «αλογάκι της θάλασσας». Το αντίστοιχο ζωάκι της στεριάς λέγεται «αλογάκι της Παναγίας».
Έχει δηλητηριώδεις ιδιότητες, αλλά από ένα είδος του ένας Ρεθεμνιώτης ψαράς δημιούργησε φάρμακο για τη θεραπεία της λύσσας στην «Ριθύμνην την Κρητικήν». Από τον ψαρά και το φάρμακό του, η Ριθύμνη έγινε διάσημη και ο ιππόκαμπος έγινε από τον 2ο αι. π.Χ. σύμβολο της πόλης που ήταν μεν μικρή, αλλά οι κάτοικοί της έκαναν έργα θαυμαστά.
Caecilius Aelianus: De natura animalium, XIV, κεφ. 20.
Κ. Καλοκύρης: Αρχαία Ρίθυμνα, σελ. 51.
Γνωριμία με το παρόν έργο των Ρεθεμνιωτών
Μου έδωσαν το όνομα: «ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ» και με ανέβασαν στον ιστότοπο τούτο με προορισμό να φωτίζω με καθαρότητα:
Α΄ Το φυσικό περιβάλλον, με ιδιαίτερη έμφαση στα ρέματα, της περιοχής από τον ποταμό Πλατανέ (ή Πλατανιά), ανατολικά, μέχρι τον Κουμπέ, δυτικά, τον παρακαμπτήριο τού Ρεθύμνου δρόμο, νότια, το Κρητικό Πέλαγος, που επί αιώνες αγκαλιάζει και αλλάζει, με την προσάμμωση, τη βόρεια όψη της περιοχής.
Β΄ Τα ίχνη της ζωής και του πολιτισμού των ανθρώπων που έζησαν εδώ στους 53 αιώνες αυτής της πόλης, όπως: χώροι κατοίκησης, χώροι λατρείας, χώροι διοίκησης, επιδράσεις από ποικίλα φυσικά φαινόμενα και ανθρωπογενείς απόπειρες δημιουργίας λιμενικών εγκαταστάσεων και ναυπηγείων. Επίσης, απομεινάρια υδραγωγείων και κρηνών, οχυρωματικών έργων, νεκροταφείων και τοπωνυμίων με ονόματα δηλωτικά τής οικονομικής, κοινωνικής, πολιτιστικής, θρησκευτικής ζωής των γενεών που έζησαν εδώ στο Ρέθυμνο, την «πόλη των Γραμμάτων», όπως ονομάζεται από τον 16ο αιώνα.
Η δημιουργία μου ξεκίνησε από μιαν (την) απλή ιδέα: Τόσα έχουν δημοσιευθεί για την πόλη του Ρεθύμνου σε έγγραφα, σε βιβλία και όπου αλλού. Αυτά, όμως, είναι διάσπαρτα, δυσπρόσιτα και επομένως άγνωστα στους πολλούς, σαν ανύπαρκτα. Αυτά κάποιοι εθελοντές σκέφτηκαν να τα μαζέψουν, να επιλέξουν τα εγκυρότερα, να προσθέσουν πολλά νέα από συστηματική και πρωτογενή έρευνα σε τομείς ανεξερεύνητους, όπως τα τοπωνύμια, που τόσα μαρτυρούν και αποκαλύπτουν.
Στην αρχή σχεδίασαν να κάμουν χάρτες στενόμακρους, στους οποίους να τοποθετήσουν όλες αυτές τις γνώσεις και να γίνουν προσιτές στους ντόπιους και τους ξένους. Στην πορεία έφτασαν στην Ψηφιακή Κρήτη (GeoSat ReSeArch - Εργαστήριο Γεωφυσικής–Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης και Αρχαιοπεριβάλλοντος ΙΜΣ-ΙΤΕ, οδός Νικηφόρου Φωκά, Μακρύ Στενό), όταν πληροφορήθηκαν ότι εκεί υπάρχουν πολλά από τα αναζητούμενα στοιχεία. Στην Ψηφιακή Κρήτη στάθμευσαν, μελέτησαν, εντυπωσιάστηκαν από το απίστευτο πλήθος των τόσο κοντινών αλλά, ταυτόχρονα, άγνωστων στο ευρύ κοινό πληροφοριών. Επομένως, άλλαξαν πορεία και αντί της τυπογραφικής προσπάθειας πέρασαν στις εφαρμογές της ψηφιακής επεξεργασίας.
Τελικά κατασκεύασαν τρεις πίνακες - χάρτες:
Έναν για το Φυσικό περιβάλλον, κυρίως για τα ρέματα διαχρονικά, που μοιάζει περισσότερο με τυπογραφική επεξεργασία και με χάρτη γεωφυσικό, με πολλές ατέλειες, πάντως χωρίς την πόλη του Ρεθύμνου.
Έναν για το Τοπωνυμικό, με πρωτογενή έρευνα στον ανεξερεύνητο μέχρι σήμερα τοπωνυμικό θησαυρό τής περιοχής.
Άλλον έναν για τα Μνημεία –Ίχνη ζωής 53 αιώνων της πόλης του Ρεθύμνου.
Οι πίνακες - χάρτες 2 και 3 είναι ψηφιακοί- διαδραστικοί. Με ένα απλό «κλικ» πάνω στις έγχρωμες πινέζες τους ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει πώς ήταν κάθε γωνιά της περιοχής ανά τους αιώνες, από τη μινωική εποχή μέχρι σήμερα ή να εντοπίσει τη θέση και να λάβει ονοματολογικές, ιστορικές, αρχαιολογικές, εδαφολογικές κ.λπ. πληροφορίες για τα Τοπωνύμια της ίδια περιοχής από τη Βενετοκρατία μέχρι τις μέρες μας.
Για πολλά από τα μνημεία πολιτισμού δεν μπορέσαμε να καθορίσουμε την ακριβή θέση τους, λόγω εξαφάνισής τους (των υλικών στοιχείων) από τη φθορά του χρόνου.
Βασικό χαρακτηριστικό μου είναι ότι μπορεί να συνεχιστεί η φιλότιμη προσπάθεια για την τελειοποίηση – ολοκλήρωσή μου (προσθήκες, διορθώσεις, αναθεωρήσεις), χωρίς να με ξαναγράψουν από την αρχή. Απλά θα προσθέσουν νέα στοιχεία στον βασικό κορμό μου.
Οι ιδιώτες – επιχειρηματίες μπορούν να με αξιοποιήσουν για την προβολή τους σε όλον τον κόσμο.
Νομίζω ότι δικαιολογημένα μπορώ να καυχηθώ ότι ανοίγω νέο δρόμο στη γνώση και στη σύγχρονη έρευνα και ότι θα είμαι χρήσιμο εργαλείο σε κάθε ενδιαφερόμενο. Αν άλλες πόλεις και τόποι επιθυμούν να ακολουθήσουν τα ίχνη μου και την εφαρμογή που επινόησαν οι Ρεθεμνιώτες δημιουργοί μου, έχουν την έγκρισή μου με την ευχή και προσδοκία να γίνουν πολύ καλύτεροί μου.
Δημιουργοί του έργου
Θεόδωρος Πελαντάκης Φιλόλογος Ιδέα - σχεδιασμός - συντονισμός της ομάδας των εθελοντών
